سؤال: چرا ائمه با علم به شهادت خود، به استقبال مرگ میرفتند؟
پاسخ: ابتدا لازم است به این نکته توجه کنیم که امام دارای دو علم میباشد: علم غیب و علم عادی.
سؤال: چرا ائمه با علم به شهادت خود، به استقبال مرگ میرفتند؟
پاسخ: ابتدا لازم است به این نکته توجه کنیم که امام دارای دو علم میباشد: علم غیب و علم عادی.
1. نور ایمان در کودکی
سهل شوشتری از بزرگان عرفاست. او میگوید: سه ساله بودم که داییام «محمد بن سوار» شبی از بستر برخواست و مشغول نماز شب شد ـ همیشه کارش این بود ـ آن شب به من گفت: «پسرم! آیا آن خداوند که تو را آفرید یاد نمیکنی؟»
گفتم: چگونه او را یاد کنم؟ گفت: «هر گاه به بستر خواب رفتی، سه بار از دل بگو: خدا با من است و مرا مینگرد و من در محضر او هستم.»
چند شبی جملات فوق را از دل گفتم. سپس گفت: «این جملات را هر شب، هفت بار بگو!» من چنین کردم. شیرینی این ذکر در دلم جای گرفت. پس از یکسال گفت:«تا آخر عمر آن جملات را بگو که همین ذکر، دست تو را در دو جهان میگیرد.» به این ترتیب، نور ایمان به توحید در دوران کودکی در دلم راه یافت و بر سراسر قلبم چیره شد. (1)
1. سودمندی نماز
جنید را پس از مرگش خواب دیدند و از او پرسیدند که: پروردگارت با تو چه کرد؟
گفت: آن اشارات پرید و عبارات نابود شد و دانشها از یاد رفت و آن رسمها به کهنگی گرایید و جز چند رکعت نمازی که در دل شب خواندم، چیزی سودمند نیفتاد. (1)
خداوند متعال برای سهولت پیمودن راه هدایت و رسیدن به قله های سعادت، علاوه بر دستورات و کتابهای آسمانی، الگوهای عملی را نیز معرفی فرموده است تا مردم با اقتدا به رفتار آنها راه حقیقت و راستی را به درستی و آسانی بپیمایند. تمام انبیا از این افراد میباشند و در راس همه، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قرار دارد.
قرآن کریم در مورد اقتدا به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ولکم فی رسول الله اسوة حسنة» ؛ (1) «برای شما در [رفتار] رسول خدا الگوی نیکویی است.»
بعد از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اسوههای امت، امامان معصوم علیهم السلام و اهل بیت آن حضرت میباشند، و یکی از این اسوه ها، سرور شهیدان، حسین بن علی علیه السلام است.
خود آن بزرگوار در نامهای به سلیمان بن صرد خزاعی و مسیب و... نوشت: «فلکم فی اسوة؛ (2) برای شما در رفتار من الگو است.»
از این جهت لازم است شیعیان با اوصاف و ویژگیهای آن بزرگوار آشنا شوند، و خود را با او همرنگ نمایند. آنچه در پیش رو دارید، اشارهای به برخی ویژگیها و اوصاف سیدالشهداء، حسین بن علی علیه السلام است. مبلغان محترم میتوانند در ماه محرم هر یک از این ویژگیها را در یک سخنرانی مطرح کرده و آن را با توجه به شرایط منطقه تبلیغی خود و اضافه کردن چاشنیهای سخنرانی ارائه کنند.
خداوند متعال در میان مخلوقات خود، انسانهای کاملی را به عنوان الگو قرار داده است. این الگوها دارای امتیازات و فضیلتهای ویژهای هستند. امام حسین علیه السلام نمونهای برجسته از این اسوههای پاک است. در این مقاله به مناسبت اربعین شهادت امام حسین علیه السلام برخی از فضائل آن حضرت را بر میشمریم.
نوشتار حاضر در صدد است با بهره گیری از حوادث تاریخی نخستین سالهای پس از عاشورا، حقیقت مزبور را برای خوانندگان تبیین نماید.
برای درک میزان تاثیر نهضت سیدالشهداء علیه السلام بر عزت جامعه اسلامی ابتدا باید در مورد ماهیت بنی امیه و وضعیت جامعه اسلامی قبل از نهضت سیدالشهداء علیه السلام مطالعه کرد تا از این رهگذر تحول جامعه اسلامی پس از نهضت امام حسین علیه السلام مورد بررسی قرار گیرد.
نعمت نیاز
امام حسین علیه سلام:
بدانید که نیازهاى مردم به شما از نعمت هاى خدا بر شماست . از آنها ملول نشوید که گرفتار مى شوید .
حکمتنامه امام حسین سلام الله علیه: ج 2، ص 98، ح 531
محتشم پسری داشت که از دنیا رفت ، چند بیت شعر در رثای وی گفت شبی رسول اکرم ص را در خواب دید که به او فرمودند
تو برای فرزند خود مرثیه میگویی ولی برای فرزند من مرثیه نمیگوئی
گوید بیدار شدم ولی چون در این رشته کار نکرده بودم ، ندانستم چگونه مرثیه آن حضرت را شروع نمایم
شب دیگر در خواب آن حضرت فرمود چرا در مصیبت فرزندم مرثیه نگفتی ؟ عرض کردم چون تا کنون در این وادی قدم نزدهام
فرمودند بگو باز این چه شورش است که در خلق عالم است
بیدار شدم ، همان مصرع را مطلع قرار دادم و آنچه میبایست سردوم ، تا به این مصرع رسیدم هست از ملال گرچه بری ذات ذوالجلال در اینجا ماندم که چگونه این مصراع را به آخر برسانم که به مقام خداوند جسارتی نکرده باشم
شب حضرت ولی عصر ارواحنا فداه را در خواب دیدم فرمودند چرا مرثیه خود را به اتمام نمیرسانی ؟ عرض کردم در این مصرع ماندهام
فرمود بگو او در دل است و هیچ دلی نیست بی ملال
بیدار شدم ، این مصرع را ضمیمه آن نموده و بیت را به آخر رساندم
یکــــی از علمای متدین می گفت : پیرمردی اهل عـلم تقریباً 90 سال داشــت مـریض شد و چند
ماه بستری بود و در اواخر عــــمرش زبانش بند آمده بود ، ابداً قــدرت حــــرکت نداشـت ؛ روزی به
دیدن او رفتم و هــرچه او را صدا زدم متوجه نشد !
او را با دست تکان دادم ، بیدار نگردید .
ناگاه دیدم چشـم هایش را باز کرد و با عجله گفت : عــبا و عـمامه من را بیاورید ، زود باشید خبر
آوردند که آقایم حسین (ع) به دیدن من می آید ، اتاق را تمیز نمایید .
این مریض دو ماه بود که حـرکت نداشــت و به عجله از جای برخاســت و نشست و دو دسـت خود
را به سینه گذاشت و گفت : ( اَلسَّـــلام ُ عَلَیْک یا مَوْلا ) ، آقا حســــین جان ! خـــوش آمدی ، چه
خوب از ذاکرت یاد کردی .
روایت از پیامبر اکرم (ص ) در خانه عایشه بود،امام حسین علیه السلام آمد، عایشه خواست مانع شود، رسول خدا(ص ) جریان آتیه حسین علیه السلام و مقامات او و زائرش را ذکر مى فرماید: که حسین علیه السلام در زمین کربلا کشته و مدفون مى گردد، هرکس او را زیارت کند ثواب یک حجّ و یک عمره من به او داده مى شود، عایشه تعجّب کرد و گفت : ثواب حجّ و عمره شما!
فرمود: بلى ثواب دو حجّ و دو عمره من .
باز عایشه تعجّب کرد! و رسول خدا(ص ) فرمود ثواب سه حجّ و سه عمره من .
همینطور زیاد فرمود، که در روایت چنین است ثواب نود حجّ و نود عمره رسول خدا (ص ) براى زائر قبر حسین علیه السلام است .
البته از این حجّ و عمره تا نود با اعتبار حال و معرفت و محبّت زائر قبر حسین علیه السلام است ، با چه علاقه اى رو به قبر حسین علیه السلام رفته است .
و نیز فرمودند چنین ثوابهاى عظیمى که براى زیارت کننده قبر حسین علیه السلام است موجب دلشادى من گردید.
چرا امام حسین علیه السّلام شهادت را طلبید؟
انحرافات اخلاقی و اعتقادی از سقیفه آغاز شد و در حاکمیّت معاویه به اوج خود رسید، و انواع جعل و تحریف و مسخ ارزشها شکل گرفت و با طرح ولایت عهدی یزید بزرگترین و خطرناکترین انحراف، دین الهی را مورد تهدید قرار می داد که:
جنایتکار شرابخواری با عنوان خلیفه مسلمین، قدرت سیاسی کشور را در دست گیرد، و با هواپرستی و شهوت زدگی و روح انتقام جویی از ارتکاب بزرگترین جنایت ها باکی نداشته باشد چاره ای جز قیام خونین نیست.
پس دفاع از اسلام و اصالت دین، یک وظیفه الهی است که متناسب با روشها و نوع تهاجمات دشمن باید تحقّق یابد.
در زمان معاویه باید بگونه ای عمل کرد که در زمان یزید کاربُرد ندارد.
زیرا یزید، عنصر فاسدی بود که آشکارا مرتکب جنایت می شد؛
آدم می کُشت؛
میمونی را در آغوش گرفته با مردم ملاقات می کرد؛
مجلس بزم شراب داشت و جلسات میگساری ترتیب می داد؛
و از نظر سیاسی، از بزرگترین باند خطرناک روزگار خویش بنام سردمداران بنی امیّه حمایت می کرد، و قدرت سیاسی و حکومتی را نیز در دست خود داشت و مردم زمان او نیز ساکت بودند.
سکوت مردم از جانبی، و قدرتمندی حزب اُموی از جانب دیگر کار را بر همه مصلحان دشوار کرده بود و خطرات دامنگیر دین، آنچنان ویرانگر و نابود کننده بودند که روشهای دفاعی معمول کارساز نبود.
نه برخورد سیاسی نتیجه ای داشت؛ و نه اقدامات تبلیغی و فرهنگی می توانست مفید باشد؛ و دشمن نیز نه از تهدید می هراسید؛ و نه از افشاگری ها باکی داشت؛ از این رو حضرت اباعبدالله علیه السّلام تنها یک راه را کارساز می دانست و آن قیام خونین عاشورا است که در آن شرائط حساس و در برابر تهاجمات ویرانگر اُمویان تنها با «شهادت طلبی» و ایثارگری می توان دین را آزاد ساخت، و دشمن را از پا درآورد، و ریشه های تحریف و انحراف را خشکاند.
منبع: انگیزه های قیام عاشورا، ص ۱۵۱ و ۱۵۲.
علت به تعویق افتادن نبرد امام حسین(ع) چه بود؟
روز نهم ماه محرّم، تاسوعای سال ۶۱ هجری امام حسین علیه السّلام و یارانش در محاصره نیروهای کوفه بودند. روزی بود که آب را به روی اهل بیت علیهم السّلام و یاران امام بسته بودند، راه ها همه تحت کنترل بود تا کسی به امام نپیوندد.
تهدیدهای سپاه عمر سعد، جدّی تر و حالت تهاجمی آنان به سوی خیمه ها بیشتر می شد. عصر روز پنجشنبه تاسوعا، ابن سعد با دستوری که از ابن زیاد دریافت کرده بود، آماده جنگ با حسین علیه السّلام شد. گروهی از سپاه کوفه به سوی خیمه گاه امام تاختند. امام کنار خیمه اش نشسته و به شمشیر تکیه داده بود.
حسین علیه السّلام برادرش عباس را همراه جمعی جلو فرستاد تا از هدف مهاجمان آگاه شوند. چون فهمیدند که به قصد جنگ یا گرفتن بیعت آمده اند، به دستور امام، آن شب را مهلت طلبیدند تا به عبادت و نماز بپردازند، و درگیری به فردا موکول شود.
امام صادق علیه السّلام درباره محاصره شدن سیّدالشهداء در روز عاشورا فرموده است:
تاسوعا روزی است که حسین علیه السّلام و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شامیان بر ضدّ آنان گرد آمد. ابن زیاد و عمر سعد نیز از فراهم آمدن آن همه سوار خوشحال شدند و آن روز، حسین علیه السّلام و یارانش را ناتوان شمردند و یقین کردند که دیگر برای او یاوری نخواهد آمد و عراقیان نیز او را پشتیبانی نخواهند کرد.
از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: شفای هر دردی در تربت امام حسین (ع) وجود دارد و این دارو بهترین و بزرگترین دارو است.
فضیلت زیارت امام حسین (ع) از حد شمارش بیرون است و در بیان نمیگنجد. در اخبار و روایات بسیاری وارد شده است که زیارت حضرت اباعبدالله (ع) معادل حج، عمره، جهاد و درجاتی بالاتر از اینها است.
از حضرت باقر (ع) نقل شده است: زیارت امام حسین (ع) با فضیلتترین اعمال است. حضرت باقر (ع) فرمودند: شیعیان ما را به زیارت امام حسین (ع) امر کنید.
در بعضی روایات آمده است که اگر کسی تمام عمر خود را حج به جا آورد، ولی به زیارت امام حسین (ع) نرود، حقی از حقوق خدا و رسولش (ع) را ترک کرده است. در روایات، آثار و فواید فراوانی برای زیارت حضرت اباعبدالله (ع) ذکر شده است که برخی از آنها عبارتاند از:
1. زیارت امام حسین (ع) باعث آمرزش گناهان، سبک شدن حساب و بالا رفتن درجات انسان در روز قیامت است.
2. خداوند متعال جان و مال زائر امام حسین (ع) را حفظ میکند تا او را به خانوادهاش برگرداند.
3. زیارت حضرت، غم را زایل و شدت جان کندن و هول قبر را برطرف میکند.
4. هر مالی که در راه زیارت آن حضرت صرف شود، هر درهم آن هزار درهم، بلکه 10هزار درهم برای او حساب میشود.
5. وقتی زائر امام حسین (ع) به سوی قبر آن حضرت میرود، چهار هزار ملک از او استقبال میکنند و چون برمیگردد او را مشایعت میکنند.
6. پیامبران و اوصیای ایشان، ائمه و ملائکه همه به زیارت آن حضرت میآیند و برای زائران حضرت دعا کرده، به آنها بشارت میدهند.
7. نظر رحمت حق تعالی به زائران امام حسین (ع) بیش از اهل عرفات است.
8. در روز قیامت، همه آرزو میکنند کاش زائر آن حضرت بودند؛ چرا که هر لحظه از کرامت و بزرگواری آنها مشاهده میکنند.
9. ترک زیارت آن حضرت موجب نقصان دین و ایمان و انجام ندادن حق بزرگی از حقوق پیغمبر (ع) است.
10. در روایات بسیاری وارد شده است که زیارت آن حضرت معادل حج و عمره است.
11. زیارت آن حضرت باعث آسان شدن حسابها و اجابت دعا میشود.
12. زیارت آن حضرت باعث طول عمر و حفظ مال میشود.
13. زیارت آن حضرت باعث زیاد شدن روزی و رفع اندوه و گرفتاریها میشود.
اوّل محرم الحرام
1. آغاز ایام حسینی2. ماجرای شعب ابیطالب علیه السلام 3.جنگ ذات الرقاع 4. اولین جمع آوری زکات 5. امام حسین علیه السلام در راه کربلا 6. قیام مردم مدینه بر علیه یزید 7. کلام عاشورایی امام رضا علیه السلام
دوّم محرم الحرام
1. ورود امام حسین علیه السلام به کربلا
سوّم محرم الحرام
1. نامه امام حسین علیه السلام برای اهل کوفه 2. ورود عمر بن سعد به کربلا
چهارم محرم الحرام
1. فتوای شریح قاضی به قتل امام حسین علیه السلام
ششم محرم الحرام
1. یاری طلبی حبیب بن مظاهر از بنی اسد 2.اولین محاصره فرات در کربلا 3. تراکم لشگر یزید در کربلا
هفتم محرم الحرام
1. ملاقات امام حسین علیه السلام با ابن سعد 2. منع آب از امام حسین علیه السلام
هشتم محرم الحرام
1. قحط آب در خیمه های حسینی
نهم محرم الحرام تاسوعا
1. محاصره خیمه ها در کربلا 2. آمدن امان نامه برای فرزندان ام البنین سلام الله علیها 3. درخواست تاُخیر جنگ از سوی امام حسین علیه السلام 4. آمدن لشگر تازه نفس به کربلا 5. خطابه امام حسین برای اصحابش
شب عاشورا
1. سخنان امام علیه السلام با اهل بیت و اصحابش 2. سخنان زینب کبری سلام الله علیها با امام حسین علیه السلام
دهم محرم الحرام عاشورا
1. شهادت امام حسین علیه السلام 2. شهادت حبیب بن مظاهر اسدی کوفی 3. شهادت مسلم بن عوسجه 4. شهادت حر بن یزید ریاحی 5. شهادت جون مولی ابی ذر الغفاری 6. شهادت همسر وهب 7. شهادت شبیه ترین فرد به رسول خدا صلی الله علیه و آله 8. شهادت قاسم بن الحسن علیه السلام 9. شهادت عبدالله بن حسن علیه السلام 10.شهادت قمر منیر بنی هاشم علیه السلام 11.شهادت مولانا الرضیع باب الحوایج علی اصغر علیه السلام 12. آمدن ذوالجناح با یال و کوپال خونین به سوی خیمه فاطمیات 12. ماتم و ناله و گریه پردگیان حرم 13.غارت اموال 14.فراز فاطمیات و علویات در بیابانها 15.غارت کردن لباس و ذره 16.جدا شدن سرهای مطهر 17.به آتش کشیدن خیمه های آل الله 18.شهادت دختران کوچک گریه و ماتم 19.راُس مطهر امام حسین علیه السلام در کوفه 20.خونین شدن ریشه هر گیاه 21.قتل ابن زیاد 22.قیام حضرت مهدی علیه السلام 23.وفات ام سلمه
شب یازدهم محرم الحرام
1.شام غریبان کربلا 2. سر امام حسین علیه السلام در تنور خولی
یازدهم محرم الحرام
1.حرکت کاروان اسرا از کربلا 2. تشکیل مجلس ابن زیاد 3. حرکت اهل بیت امام حسین علیه السلام به سوی کوفه
دوازدهم محرم الحرام
1.دفن شهدای کربلا 2. ورود اهل بیت علیهم السلام به کوفه 3. روز شهادت حضرت سجاد علیه السلام
سیزدهم محرم الحرام
1.اسرای اهل بیت علیهم السلام در مجلس ابن زیاد 2. اسرای اهل بیت علیهم السلام در زندان کوفه 3. خبر شهادت امام حسین علیه السلام در مدینه و شام 4. شهادت عبد الله بن عفیف
پانزدهم محرم الحرام
1.فرستادن سرهای مطهر شهدا به سوی شام
نوزدهم محرم الحرام
1.حرکت کاروان کربلا به سوی شام
بیستم محرم الحرام
1. دفن بدن بی جون در کربلا
بیست و پنجم محرم الحرام
1. شهادت امام سجاد علیه السلا م
بیست و ششم محرم الحرام
1. شهادت علی بن الحسن المثلث
بیست و هشتم محرم الحرام
1. وفات حذیقه بن یمان 2. تبعید امام جواد علیه السلام به بغداد 3. ورود اسرای اهل بیت علیهم السلام به بعلبک
بیست و نهم محرم الحرام
1. رسیدن کاروان اسرا به شام
تتمۀ محرم الحرام
1. نوشتن صحیفه ملعونه 2. وفات ماریه قبطیه
امام حسین (ع) دومین فرزند امام علی (ع) و در روز سوم ماه شعبان
سال چهارم هجرت در خانه وحی و ولایت چشم به
جهان گشود.
چون خبر ولادتش به پیامبر گرامی اسلام (ص ) رسید،
به خانه حضرت علی (ع ) و فاطمه را فرمود تا کودکش
را بیاورد. اسما او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت
رسول اکرم (ص ) برد، پیامبر به گوش راست او اذان و
به گوش چپ او اقامه گفت . به روزهای اول یا هفتمین روز
ولادت با سعادتش ، امین وحی الهی ، جبرئیل ، فرود آمد
و گفت : سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا، این نوزاد
را به نام پسر کوچک هارون (شبیر) چون علی برای تو
بسان هارون که به عربی (حسین ) خوانده می شود نام
بگذار. برای موسی بن عمران است ، جز آن که تو خاتم
پیغمبران هستی .
و به این ترتیب نام پرعظمت "حسین " از جانب پروردگار
، برای دومین فرزند فاطمه (س ) انتخاب شد. به روز هفتم
ولادتش ، فاطمه زهرا که سلام خداوند بر او باد، گوسفندی
را برای کشت ، و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر
او فرزندش به عنوان عقیقه نقره صدقه داد.